تصرف عدوانی حقوقی و رفع اتهام تصرف عدوانی ، تصرف عدوانی کیفری و ارکان آن، دفاع خوانده در رفع تصرف عدوانی چیست؟ دفاع در مقابل اتهام تصرف عدوانی،حکم برائت تصرف عدوانی
حوزه حقوقی همیشه پیچیدگی های خود را دارد، از جمله مواردی که مربوط به املاک است. تصرف عدوانی از جمله اصطلاحاتی است که در حوزه زمین یا دیگر املاک به کار برده میشود. در این مقاله به تصرف عدوانی میپردازیم.
تصرف عدوانی چیست؟
تصرف عدوانی مطابق ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی به این معناست که فردی بدون در نظر گرفتن رضایت مالک و بدون داشتن مجوز قانونی، ملک را به تصرف خود درآورد. به بیان دیگر اگر مال غیر منقول مالک و مستاجر بدون رضایت و به اجبار تصرف شده باشد، اصطلاح تصرف عدوانی به کار میرود.
این موضوع از دعاوی خلع ید جدا است. در خلع ید فرد باید مالکیت خود را ثابت کند. این در حالیست که در تصرف عدوانی سابقه تصرف ملک کافی است. در تصرف عدوانی مهم نیست ملک برای خواهان است یا نه، بلکه این مورد اهمیت دارد که ملک را در اختیار داشته و فرد دیگری آن را به زور غصب کرده است. در دعوای خلع ید مالکیت مهم است و خواهان ادعا میکند که ملکی که مالک آن است توسط فردی به زور تصرف شده است.
لازم به ذکر است که دعاوی خلع ید شامل اموال منقول و غیر منقول است. درصورتی که تصرف عدوانی فقط شامل اموال غیر منقول نظیر ملک، زمین، مغازه و… است. در نتیجه اگر فردی اموال منقول نظیر خودرو شخص دیگری را تصرف نماید، شامل ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی نخواهد بود. موارد مربوط به اموال منقول به دیگر مسائل حقوقی تعلق دارد.
خوانده و خواهان در تصرف عدوانی چه کسانی هستند؟
به فردی که در ملک ساکن بوده و اختیار و تصرف ملک را دست داشته، خواهان میگویند. همچنین به فردی که با قهر، زور و غلبه، ملک خواهان را تصرف کرده است، خوانده گفته میشود.
ارکان تصرف عدوانی
برای به سرانجام رسیدن رفع دعاوی تصرف عدوانی سه رکن مهم باید جمع باشد:
- سبق تصرف خواهان
در این مورد خواهان باید ثابت کند که ملک قبلاً در تصرف و اختیار وی بوده و ارائه سند مالکیت، دلیلی بر سبق تصرف او است. در صورتی که ملک سند مالکیت ندارد، خواهان باید به نحوه دیگری و با ارائه مدارک محکمه پسند، سابقه تصرف خود بر ملک را به اثبات برساند. باید مدارک به گونه ای باشند که بشود سابقه تصرف را پذیرفت.
- عدم سبق تصرف خوانده
پس از اثبات مورد اول، خواهان در این رکن باید اثبات کند که خوانده دعوا بعد از تصرفات او، ملک وی را تصرف نموده است.
- عدوانی بودن تصرفات خوانده
شرط عدوانی بودن تصرفات خوانده این است که خوانده بدون اذن و رضایت متصرف سابق، ملک وی را تصرف کرده باشد.
در صورتی که همه این ارکان جمع شود، خواهان میتواند امیدوار باشد که ملک وی از تصرف خوانده خارج گردد. البته ممکن است در فرایند رسیدگی به دعوا، متصرف عدوانی ادعا کند که با خواهان قرار داد بسته است یا ملک را از او خریده است. بهتر برای این دسته از ادعا ها، پاسخ مناسبی داده شود. سبقه تصرفات خواهان در دعوای رفع تصرف عدوانی شرایط خاصی دارد و لازم است ثابت گردد. سبق تصرفات باید علنی، مستقر، مستمر، فاقد هرگونه ابهام و کامل باشد.
انواع تصرف عدوانی
به طور کل تصرف عدوانی به دو دسته تقسیم میشود. 1- دعوای تصرف عدوانی حقوقی، 2- دعوای تصرف عدوانی کیفری. بنا به شرایط میتوان دعوای تصرف عدوانی را به صورت حقوقی یا کیفری مطرح کرد. در ادامه هرکدام از دعوی را برای شما توضیح میدهیم.
تصرف عدوانی حقوقی
در طرح دعاوی حقوقی، مجازاتی برای متصرف در نظر گرفته نمیشود و تنها رای به رفع تصرف ملک صادر میگردد. در صورتی دعوای تصرف عدوانی به شکل حقوقی در نظر گرفته میشود که شرایط زیر حاکم باشد:
- تصرف ملک به نحوه عدوان(قهر، زور و غلبه) صورت گرفته باشد.
- اختلاف مطرح شده در مورد املاک غیر منقول مانند ملک یا زمین باشد.
- شخص خواهان دعوی قبل از اینکه ملک تصرف شود، در آن سکونت و تصرف داشته باشد. اساس سبق تصرف عرفی میباشد و میتواند کوتاه یا بلند مدت باشد.
- فردی که ملک خواهان را تصرف کرده، پیش از این در ملک تصرف شده، سابقه تصرف نداشته باشد.
تصرف عدوانی کیفری
در تصرف عدوانی کیفری، فردی که از روی عمد و با سوء نیت ملک را تصرف کرده است، به مجازات یک ماه تا یکسال حبس محکوم میشود. همچنین ملک رفع تصرف شده و به خواهان بازگردانده خواهد شد. در تصرف عدوانی کیفری برخلاف حقوقی، باید سوء نیت مجرم ثابت شود. طرح دعوای تصرف عدوانی کیفری نیز دارای شرایطی است:
- خواهان دعوی قبل از تصرف ملک توسط متصرف، در آن سکونت داشته باشد. اساس سبق تصرف عرفی میباشد و میتواند کوتاه یا بلند مدت باشد.
- فردی که ملک را تصرف کرده(خوانده) سبق تصرف نداشته باشد. یعنی متصرف پس از اینکه ملک را از خواهان تصرف کند، قبلاً سابقه تصرف همین ملک را نداشته باشد.
- موضوعی که به عنوان اختلاف و تصرف مال مطرح شده، باید درباره املاک غیرمنقول نظیر ملک، زمین و… باشد.
- تصرف ملک به نحوه عدوان(قهر، زور و غلبه) صورت گرفته باشد.
وکیل تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق
دعوای تصرف عدوانی
دعاوی تصرف عدوانی از مهمترین دعاوی مربوط به وکیل ملکی است. تعریف این دعاوی عبارت است از تصرف مال غیر منقول خواهان توسط فرد دیگری که این تصرف بدون رضایت خواهان و با قهر، غلبه و زور انجام شده است.
دعوای ممانعت از حق
این دعاوی عبارت است از تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد. در فرایند رسیدگی به این مورد، دادگاه وارد دلایل مالکیت نمیشود و فقط رسیدگی میکند که خواهان قبلاً از حق مزبور استفاده کرده است یا خیر. همچنین به این مورد رسیدگی میشود که آیا خوانده مانع رسیدن خواهان به حق خود شده است یا خیر. در نتیجه محکوم علیه با دلایل مالکیت میتواند ثابت کند که خوانده فاقد هر گونه حق قانونی در ممانعت است.
دعوای مزاحمت
دعاوی مزاحمت از دسته دعاوی میباشد که فرد مالک درخواست میکند از مزاحمت های شخص دیگری که مزاحم املاک وی شده است، جلوگیری شود. در این دعاوی شخص ملک را از تصرف خواهان خارج نکرده و تنها مزاحم تصرفات او شده است. تفاوت این دعوا با دعاوی ممانعت این است که در دعاوی ممانعت، خوانده به طور کل مانع استفاده خواهان در حق خود میشود، اما در دعاوی مزاحمت، عمل فرد خوانده فقط اختلال جزئی در تصرف ایجاد میکند. اگر مزاحمت شخص غیرقانونی و بدون رضایت خواهان باشد، فرد خوانده در دادگاه محکوم خواهد شد.
مراحل شکایت تصرف عدوانی توسط وکیل چگونه است؟
- گرفتن وقت مشاوره و مراجعه حضوری به دفتر وکیل متخصص در امور ملکی
- توضیح جزئیات پرونده برای وکیل
- امضای وکالتنامه وکیل در صورت نیاز
- انجام مراحل قانونی لازم توسط وکیل
رد اتهام تصرف عدوانی چگونه انجام می شود؟
دعوای تصرف عدوانی خارج از نوبت رسیدگی میگردد و مستلزم پرداخت هزینه دادرسی دعاوی غیر مالی میباشد. رای صادره از مرحله بدوی پس از ابلاغ، طبق ماده 302 قانون آیین دادرسی فوراً اجرا میشود. طبق ماده 175 قانون آیین دادرسی، متصرف عدوانی باید فورا از ملک خارج شود. درخواست تجدیدنظر، مانع اجرای رای صادره و تاخیر در آن نخواهد شد.
نکته جالبی که باید به آن توجه کنید این است که رد اتهام تصرف عدوانی پیش از مرحلهای است، که جرم متهم به اثبات می رسد، هنگامیکه مجرم بودن شخص به اثبات برسد دیگر در رابطه با رد اتهام نمیتوان عملی انجام داد، البته شاید شخص از جرم وارد شده به او تبرئه شود و پرونده مختومه گردد اما دیگر شاهد رد اتهام نیستیم.
نکته حائز اهمیت این است که اگر شاکی بتواند مدارک لازم جهت اثبات اتهام تصرف عدوانی را به دادگاه ارائه دهد که پرونده در جریان خواهد بود اما درصورت عدم وجود مدارک قابل استناد قرار منع تعقیب صادر شده و رد اتهام تصرف عدوانی برای متهم انجام می گیرد.
لازم به ذکر است که همانطور که برای اثبات این جرم به مدارک و شواهد محکمه پسند نیاز است، جهت رد اتهام تصرف عدوانی نیز به مستندات و مدارک احتیاج دارید. در واقع مدارک و مستندات شما باید به گونه ای باشد که اتهام وارده را خنثی نماید. به عنوان مثال اگر شاکی به شهادت شهود اکتفا کرده شما باید به کمک وکیل مجرب و کارآزموده به اثبات برسانید که شهادت شهود فاقد ارزش هستند.
دفاع خوانده در رفع تصرف عدوانی چیست|دفاع در مقابل اتهام تصرف عدوانی
شخصی که از او با عنوان تصرف عدوانی شکایت شده است خوانده نامیده می شود. فرد خوانده لازم است کلیه اسناد و مدارک مورد نیاز برای دفاع از خود را گردآوری و به دادگاه رسیدگی کننده به پرونده تحویل دهد. قاضی نیز با بررسی دقیق این اسناد، حکم خود را صادر خواهد کرد. یکی از مهم ترین مدارک جهت دفاع خوانده در تصرف عدوانی دفاعیه مکتوب می باشد.
در خصوص مدارک و شواهد مورد نیاز بهعنوان خوانده در یک دعاوی تصرف عدوانی، باید به اثبات برسانید که ملک در تصرف خواهان یعنی شخصی که از شما شکایت کرده نیست. این کار با ارائه مستندات و مدارک میسر خواهد بود. در واقع شما باید اسناد و مدارکی را به دادگاه ارائه نمایید که حقانیت شما را به دادگاه اثبات کند.
نوع اسنادی ارائه شده در خصوص رد اتهام تصرف عدوانی، به نوع مدارکی که خواهان برای اثبات ادعای خود ارائه نموده، بستگی دارد. فرض کنید که خواهان یا شاکی به شهادت شهود استناد کرده، در این حالت شما باید به نحوی اثبات کنید که شهادت فاقد ارزش قانونی می باشد. البته لازم به ذکر است که باتوجه به پیچیدگی بالای این پرونده ها کمک گرفتن از وکیل تصرف عدوانی خبره ضروری به نظر می رسد.
دفاع از اتهام تصرف عدوانی کیفری
متهم جهت دفاع از اتهام تصرف عدوانی کیفری می تواند اقدام به جمع آوری شواهدی و ادله ای کند که حاکی از عدم ارتکاب جرم یا نداشتن قصد غیرقانونی باشد و به این واسطه خود را تبرعه نماید.
مشاوران و وکلای خبره در زمینه دفاع از اتهام تصرف عدوانی کیفری باتوجه به پیچیدگی های فراوان آن می توانند خدمات بسیار مفیدی را به متهم ارائه نمایند. استفاده از کمک وکلا از این جهت اهمیت دارد که این افراد قادر هستند از میان مدارک و شواهد موجود به مفاد قانونی قابل دفاع در دادگاه و مقابل قاضی برسند تا متهم بتواند دفاع مناسبی از خود داشته باشد.
مهلت شکایت تصرف عدوانی چقدر است؟
طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی از منظر مهلت و مدت شکایت، محدودیت مقید در قانون اصلاح جلوگیری از تصرف عدوانی سال ۱۳۵۲ وجود ندارد و اعمال هر کدام از قوانین به نحوه شکایت شاکی ارتباط دارد. در صورتی که شاکی دعوی تصرف عدوانی را با درخواست تعقیب کیفری نیاورده باشد بر اساس قانون سال ۱۳۵۲ عمل خواهدشد و اگر همراه با درخواست تعقیب کیفری آورده باشد ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی مورد اجرا قرار می گیرد.
تصرف عدوانی در ملک مشاع
فرض کنید دو یا چند شریک به صورت مشاع در ملکی دخل و تصرف و تسلط دارند. اگر یکی از صاحبان ملک مشاع مانع از استفاده و بهره مندی سایرین از ملک مشاع شود جرم تصرف عدوانی در ملک مشاع موضوعیت پیدا می کند.
در این شرایط شریک یا شرکا برای شکایت از جرم تصرف عدوانی مشاع می توانند با تنظیم شکواییه با عنوان مجرمانه رفع تصرف عدوانی در ملک مشاع اقامه دعوا نمایند. لازم به ذکر است که رسیدگی به شکایت تصرف عدوانی ملک مشاع خارج از نوبت رسیدگی می گردد و بهتر است در صورت نیاز به فروش ملک مشاع از وکیل مجرب کمک گرفته شود.
سلام و وقت بخیر
دفاع خوانده در دعوی رفع تصرف عدوانی چی میتونه باشه؟
اتهام تصرف عدوانی زمانی صحیح است که ثابت شود خوانده ملک را به زور تصاحب نموده اما خوانده می تواند به واسطه ارائه سند مالکیت یا مدارک محکمه پسند مالکیت یا تصرف خود را به دادگاه اثبات کند.
قانون تصرف عدوانی در ملک مشاع چگونه است؟
تصرف عدوانی در ملک مشاع درصورتی که توسط شخصی به جز صاحبان ملک مشاع (اشخاص ثالث) صورت بگیرد ، جرم بوده و مجازات آن حبس از پانزده روز تا شش ماه است. با این حال این جرم برای شرکای ملک مشاع مصداق ندارد.
حکم برائت تصرف عدوانی چگونه صادر می شود؟
سلام وقت بخیر
دفاع در دعوای تصرف عدوانی کیفری چه فرقی با تصرف عدوانی حقوقی داره؟
در تصرف عدوانی حقوقی، دادخواست دهنده نیازی به اثبات مالکیت سابق خود ندارد و تنها اثبات تصرف سابقش کافی است اما در دعوای تصرف عدوانی کیفری، خواهان باید مالکیت سابق خود را به ثابت کند و اثبات تصرف سابقش کفایت نمی کند.
سلام
میشه در مورد رای وحدت رویه تصرف عدوانی کیفری یه توضیحی بدید؟
میشه در مورد مجازات تهمت تصرف عدوانی هم توضیح بدید؟
به من تهمت الکی زده شده در این مورد میخام شکایت کنم