زمانی که زوجین هر دو به جدایی تمایل دارند گزینه طلاق توافقی و همچنین کمک گرفتن از وکیل طلاق توافقی مطرح می شود. این نوع از طلاق از سایر موارد آسانتر است. دو طرف در مورد کلیه حقوق از جمله نفقه، مهریه، جهیزیه و غیره با یکدیگر به تفاهم و نظر مشترک می رسند که دادگاه خانواده نیز آن را می پذیرد. باتوجه به اینکه زوجین کلیه توافقات خود را انجام می دهند و سپس به دادگاه خانواده مراجعه می کنند؛ روال انجام این نوع از طلاق کوتاهتر است و مراحلی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می شود.
1.طلاق توافقی چیست؟
2.طلاق توافقی و مهریه
3.مراحل طلاق توافقی
4.نحوه طلاق توافقی فوری
5.مدارک مورد نیاز برای طلاق توافقی
6.وکیل طلاق توافقی
7.نمونه دادنامه طلاق توافقی
طلاق توافقی چیست؟
به همان اندازه که ازدواج از نظر قانونی و اجتماعی محترم شمرده می شود؛ طلاق نیز فرآیندی کاملا قانونی و شرعی است و جهت حل اختلافات جدی بین زوجین در نظر گرفته می شود.
با وجود مذموم و مکروه بودن طلاق گاهی چاره ای جز جدایی برای دو طرف نیست. راه های مختلفی جهت طلاق در قانون در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال طلاق امکان دارد که به خواسته زن یا مرد صورت بگیرد یا به صورت توافقی صورت بگیرد.
در طلاق توافقی هر دو طرف به جدایی رضایت دارند و در مورد تمامی حقوق و مسائل موجود با یکدیگر توافق دارند. برخی از افراد تصور می کنند که در طلاق توافقی زن باید تمام حقوق خود را ببخشد. در صورتی که این چنین نیست.
همه چیز بر اساس توافقات بین دو طرف پیش می رود. امکان دارد که زن همه یا بخشی از مهریه خود را ببخشد یا تمامی آن را طلب کند.
حقوق بین زوجین تنها از نوع مادی نیست. آن ها باید در مورد مسائل دیگری همچون حضانت و زمان ملاقات فرزندان نیز با یکدیگر توافق کنند.
وجود توافق میان زن و شوهر مانع از ایجاد درگیری بین طرفین در حین یا پس از انجام طلاق می شود و این امر سرعت انجام طلاق توافقی را بیشتر کرده و دعاوی مربوطه را به حداقل می رساند.
طلاق توافقی و مهریه
مهریه مهمترین موضوعی است که هنگام جدایی باید در مورد آن توافق صورت بگیرد. به این خاطر که این تصمیمات و توافقات مبنای رای دادگاه خواهدبود.
ممکن است زن قسمتی از مهریه خود و یا تمام آن را در قبال گرفتن طلاق ببخشد (بذل کند). البته همیشه اینطور نیست و شاید زوجه تمامی مهریه خود را هنگام طلاق از مرد مطالبه کند.
گرفتن مهریه بعد از طلاق توافقی
برخلاف باور عموم مرد بخشیدن مهریه در طلاق توافقی الزامی نیست بلکه همه چیز به توافق میان زن و شوهر بستگی دارد.
اگر مرد تعهد کرده که در فواصل مشخصی بعد از جدایی اقساط مهریه زن را بپردازد؛ در صورت امتناع او، زن می تواند از او شکایت کند.
در شرایطی که زن مهریه را میبخشد، در زمان عده (سه ماه بعد از طلاق) می تواند به مهریه بذل شده رجوع کند (یعنی مهریهاش را مطالبه کند). در این حالت طلاق از حالت بائن خارج شده و مرد نیز اگر بخواهد می تواند به رابطه زناشویی با زن برگردد.
رجوع بعد از طلاق توافقی
طلاق توافقی از جمله انواع بائن به شمار می رود به این معنی که پس از ثبت امکان رجوع برای مرد وجود ندارد. با این حال اگر زن به مال یا مهریه که بخشیده رجوع کند؛ این مسئله حق رجوع به طلاق برای مرد را نیز فراهم می کند.
مراحل طلاق توافقی
اولین گام این است که هم زن و هم مرد به پایان زندگی مشترک رضایت داشته باشند. اگر یک طرف مخالفت کند؛ رای طلاق توافقی صادر نمی شود و باید طلاق یک طرفه به درخواست زن یا مرد ارائه شود.
گذراندن جلسات مشاوره
در مراحل طلاق توافقی نیازی به داوری نیست. زیرا دو طرف توافقات لازم را پیش از ارسال دادخواست انجام داده اند. در نتیجه فقط باید زوجین برای دریافت مشاوره خانواده اقدام کنند. نظر مشاور در خصوص اجرای حکم طلاق برای دادگاه اهمیت دارد.
برای این منظور و دریافت نوبت مشاوره متقاضیان باید به سامانه تصمیم یا مداخله در طلاق به نشانی http://www.zaman.behzisti.net مراجعه کنند.
پس از ورود به این سامانه باید ضمن ورود مشخصات کامل ثبت نام صورت بگیرد. براین اساس زمان و مرکز انجام مشاوره در سامانه مذکور مشخص و به متقاضیان اطلاع داده می شود.
حضور در جلسات مشاوره اجباری است و قاضی براساس نظر مشاور گواهی عدم امکان سازش را صادر خواهد کرد. تعداد جلسات مشاوره طلاق توافقی بسته به شرایط زوجین متفاوت است و حدود 45 روز طول می کشد.
در جلسات مشاور به عنوان شخص سوم به مشکلات میان زوجین نگاه می کند و راه حل های احتمالی را پیشنهاد خواهدکرد.
ثبت دادخواست طلاق توافقی
در پایان جلسات حتی اگر دلایل طرفین برای انجام طلاق موجه نباشد ولی هردو به انجام این کار اصرار کنند؛ باز هم گواهی عدم انصراف طلاق صادر می شود.
زن و شوهر در این مرحله با کمک وکیل طلاق توافقی یا بدون آن باید دادخواست را در دفاتر خدمات قضایی به ثبت برسانند.
بعد از تعیین شعبه دادگاه معمولا در مدت زمان کوتاهی رای طلاق صادر می شود.
ثبت طلاق توافقی در محضر
از زمان صدور رای دادگاه به مدت سه ماه پس از آن، زوجین باید به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه کنند که طلاق ثبت شود.
لازم به ذکر است که حضور هر دو طرف یا وکیل هرکدام در دفترخانه الزامی است. در غیر این صورت، ثبت طلاق توافقی انجام نمی شود.
ارائه آزمایش عدم بارداری زوجه برای ثبت طلاق ضروری است. در صورت باکره بودن زن، دادگاه او را جهت انجام معاینات به پزشکی قانونی معرفی خواهدکرد.
نکته1: زوجه درهنگام ثبت طلاق نباید در دوران عادت ماهیانه باشد.
نکته 2: رای طلاق را می توانید در هر شهری از ایران ثبت کنید. مهم نیست که در همان شهری که رای دادگاه صادر شده به ثبت برسد.
نحوه طلاق توافقی فوری
تمامی مراجعین به دفاتر حقوقی خواستار این هستند که روال انجام جدایی با سرعت هرچه تمام تر صورت بگیرد. به همین خاطر در مورد طلاق توافقی فوری سوال می کنند. برای این منظور وکیل طلاق توافقی راه حلهایی در نظر میگیرد که در ادامه بیان خواهدشد.
طلاق توافقی فوری با داشتن حق طلاق برای زن
مرد می توانند به همسر خود حق طلاق یا وکالت برای طلاق بدهد. به این معنی که زن بتواند بدون حضور شوهر خود طلاق را ثبت کند.
حتما می دانید که طبق قوانین و شرع حق طلاق برای زوج است ولی او می تواند اجرای حق خود در پروسه طلاق را به همسر خود یا شخص دیگری وکالت بدهد.
برای طلاق توافقی فوری به این روش زن باید برای همسر خود وکیلی انتخاب کند که مراحل طلاق را طی نماید.
نکته: در این روش داشتن حق طلاق بلاعزل بسیار مهم است.
طلاق توافقی فوری بدون مشاوره
جلسات مشاوره برای زوجینی که شتاب زده تصمیم به طلاق می گیرند، مفید است ولی قطعا موجب طولانیتر شدن روال پرونده میشود.
به همین جهت یکی از راهحلهایی که وکیل طلاق توافقی پیشنهاد می کند این است که دادخواست طلاق از طرف مرد یا از طرف زن در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برسد.
در این روش پس از ارجاع دادن دادخواست به شعبهای از دادگاه خانواده و تشکیل جلسه دادرسی، وکیل زوج یا زوجه به دادگاه توافق را اعلام میکند.
در نهایت نیز توافقات زوجین توسط وکیل طلاق صورتجلسه شده و تقدیم دادگاه میشود. به این صورت زوجین می توانند بدون جلسات مشاوره اجباری در حدود بیست روز کاری از یکدیگر جدا شوند.
طلاق توافقی چقدر طول می کشد؟
از جمله مهم ترین سوالاتی که زوجین در مورد انجام این نوع طلاق دارند همین مسئله زمان است. با این حال تعیین مدت زمان دقیق و مشخص در این خصوص از سوی وکلای دادگستری یک تخلف به شمار می رود. با این حال وکلا می توانند براساس تجربه و دانش و آگاهی خود مدت زمان تقریبی را به مراجعین اعلام کنند.
همانگونه که اشاره شد؛ انجام مشاوره پیش از انجام طلاق بسیار ضروری است. به همین جهت یکی از طرفین یا هردو باید در این سامانه ثبت نام کند. ولی در جلسات مشاوره هر دو طرف باید حضور داشته باشند.
تعداد این جلسات ممکن است بین یک تا پنج جلسه باشد. شرایط زوجین مهم ترین عامل مشخص کننده تعداد جلسات است. پس از پایان جلسات اگر هنوز هم طرفین به جدایی پافشاری کنند؛ دادخواست آن ها ضمن ثبت به دادگاه خانواده ارسال می شود. پس از ابلاغ رای دادگاه نیز فرصت سه ماهه به زوجین داده خواهد شد که طلاق خود را ثبت کنند.
نکته مهم و حائز اهمیت این است که در هیچ شرایطی دفترخانه بدون رای قطعی دادگاه صیغه طلاق را جاری نمی کند. بنابراین با فرض انجام طلاق توافقی، نباید روال کار و زمان مربوط به صدور رای دادگاه را نادیده بگیرید.
باوجود تمامی مراحلی و ضوابطی که در مورد طلاق توافقی وجود دارد؛ بهره گیری از مشاوره یا دریافت خدمات وکالت از وکلای خبره قطعا این پروسه را کوتاهتر خواهد کرد.
مدارک مورد نیاز برای طلاق توافقی
- از جمله مهم ترین مدارک در این خصوص عقدنامه می باشد. اگر عقدنامه به هر دلیل مفقود شده یا از دسترس شما خارج است؛ به دفترخانه ثبت ازدواج خود مراجعه کنید و یک رونوشت از آن را به دادگاه ارائه کنید.
- کارت ملی و فتوکپی برابراصل کارت ملی مورد نیاز است. اگر موفق به دریافت کارت ملی نشده اید؛ ارایه شماره ملی نیز کفایت می کند.
- در صورت دوشیزه بودن زوجه، گواهی بکارت باید از مراکز پزشکی قانونی معتبر ارائه شود. در این مورد دادگاه زوجه را به پزشکی قانونی معرفی می نماید و در غیر این صورت نیز جواب آزمایش خون مبنی بر عدم بارداری زوجه مورد نیاز است.
وکیل طلاق توافقی
با مراجعه به دفتر وکالت و سپردن کار به وکیل ، دیگر نیازی به حضور زوجین به دادگاه نیست. وکلا پیگیر پرونده طلاق توافقی می شوند و زمان کمتری در این موضوع صرف می شود.
بنابراین پرواضح است که در شهرهای بزرگی همچون تهران که ترافیک کاری دادگاه ها بیشتر است؛ استفاده از وکیل طلاق توافقی تا چه اندازه می تواند کمک کننده باشد.
طلاق توافقی با استفاده از وکالت در طلاق استفاده از وکیل اجباری است.
در سایر موارد نیز با وجود اختیاری بودن استفاده از وکیل پایه یک دادگستری، کمک گرفتن از وکلای مجرب خواهان را از تنش و استرسهای دادگاه خانواده دور نگه میدارد و موجب سرعت و سهولت پیشرفت پرونده خواهدشد.
با پشیمان شدن طرفین در حین انجام طلاق توافقی تکلیف چه می شود؟
تا پیش از صدور رای عدم امکان سازش از سوی دادگاه، هرکدام از طرفین می توانند نظر خود را عوض کنند و در صورت پشیمانی، حتی با وجود امضا کردن دادخواست، رای صادر نمی شود.
در واقع از مهم ترین دلایل اجباری شدن جلسات مشاوره نیز این است که از بروز تصمیمات زودگذر و هیجانی میان زوجین جلوگیری کند.
با این وجود پس از صدور رای، در صورت پشیمانی زوج از انجام طلاق و عدم مراجعه او به دفترخانه امکان ثبت طلاق وجود ندارد. البته اگر زن از شوهر خود حق طلاق گرفته باشد؛ می تواند حتی بدون حضور مرد طلاق خود را ثبت کند.
ضمن این که توافق نامه ای که برای انجام طلاق توافقی نوشته می شود؛ در صورت پشیمانی طرفین و عدم ثبت طلاق هیچ اعتباری نخواهد داشت.
آیا تفاهم نامه میان زوجین برای انجام طلاق توافقی سندیت دارد؟
در شعب مربوط به دادگاه های خانواده در سراسر کشور، در هنگام صدور رای و تصمیم گیری در مورد حقوق زوجیت، تنها به مواردی از تفاهم نامه توجه می شود که مربوط به حقوق زناشویی است.
به عنوان مثال اگر زوجین به صورت شراکتی اموالی را خریداری کرده اند؛ تقسیم حقوق مربوط به اینگونه شراکت های مالی و تصمیم گیری در مورد آن از حوزه اختیارات دادگاه خانواد خارج است.
در این دادگاه در مورد مسائلی همچون مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و غیره تعیین تکلیف خواهد شد. البته زوجین می توانند توافقات خود در مورد سایر مسائل مالی را مکتوب کنند و از طریق دیگری پیگیری های لازم در این خصوص را انجام دهند.
نمونه دادنامه طلاق توافقی
دادخواست تقدیمی خواهان…………………… با وکالت آقای سعید نظری به طرفیت خانم………………….. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی) جهت اجرای صیغه طلاق و ثبت آن، دادگاه با عنایت به محتویات پرونده و ملاحظه سند نکاحیه به شماره ترتیب……. مورخ………….. دفتر رسمی ازدواج به شماره حوزه ثبتی………. که رونوشت مصدق آن ضم پرونده گردیده و با احراز علقه زوجیت شرعی و رسمی فیمابین و نظر به اصرار زوجین بر طلاق و از آنجا که حسب نظر کارشناس واحد مشاوره خانواده تفرق و جدایی زوجین با ذکر دلایل و علل عدم تفاوت به مصلحت آنان اعلام شده و این دادگاه نیز نظر مزبور را مطابق ظواهر و احوال زوجه می دانند.
لذا تقاضای آنان را وارد و موجه تشخیص و مستند به مواد ۴ و ۲۴ و ۲۵ و ۲۶ و ۲۹ قانون حمایت خانواده گواهی عدم امکان سازش بنابر توافق زوجه و به شرح ذیل صادر می شود؛
1-مهریه زوجه طبق سند نکاحیه به تعداد ۱۴ عدد سکه تمام بهار آزادی می باشد که زوجه کلیه مهریه خود را در قبال طلاق به زوجه بذل نمود و وکیل زوج قبول وزند و زوجه حق رجوع به مابذل را از خود سلب و ساقط می نماید.
2-زوجه نسبت به نفقه ادعایی ندارد.
3-زوج در خصوص اجرت المثل دعایی ندارد.
4-زوجه در خصوص جهیزیه ادعای ندارد.
5-زوجه نسبت به هدایا ادعایی ندارند.
6-زوجین فاقد فرزند مشترک می باشند.
7-سایر حقوق مالی زوجین نسبت به یکدیگر هیچ ادعایی ندارند.
8-زوجه حسب گواهی صادره از آزمایشگاه و اقرار خود باردار نمی باشد.
طلاق واقع شده مستند به ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی و کراهت طرفین در تداوم زندگی و بخشش بخشی از مهریه از سوی زوجه و قبول بذل از سوی زوج طلاق از نوع مبارات بائن می باشد.
رای صادره حضوری و ظرف مدت ۲۰ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر استان است.
گواهی صادره در اجرای ماده ۳۴ همان قانون طی سه ماه از تاریخ رای قطعی دارای اعتبار بوده و در صورتی که گواهی صادره ظرف مهلت مزبور به دفتر رسمی طلاق جهت اجرای صیغه طلاق حاضر نگردد و یا مدارک لازم را به دفترخانه ارائه ننمایند گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط بوده و کلیه توافقات مندرج در این گواهی نیز ملغی خواهد بود.
اجرای صیغه طلاق حسب ماده ۳۷ قانون نور با رعایت جهات شرعی در دفترخانه طلاق و یا در محل دیگری و با حضور سردفتر انجام خواهد گرفت.