داوری در طلاق مبحثی است که در پی تصویب قانون حمایت از خانواده الزامی تلقی شده است. این راهکار با هدف ایجاد سازش و صلح مطرح می شود و تا حدی قادر به نجات خانواده های در آستانه فروپاشی خواهد بود. بر همین اساس دادگاه پس از بررسی درخواست طلاق زوجین برای پرونده آن ها درخواست داوری می دهد.
هر یک از زوجین باید برای خود داوری تعیین و به دادگاه معرفی کنند. در ادامه نیز دادگاه خانواده با توجه به نظر داوران رای قطعی را خواهد داد. البته این امکان نیز وجود دارد که نظر داوری توسط دادگاه رد شود. بسیاری از زن و شوهرانی که در آستانه جدایی هستند در این مورد پرسش های فراوانی دارند که در این نوشته تلاش بر این است که کامل و جامع به آن ها پاسخ داده شود.
داوری در طلاق چیست؟
در نزاع و کشمکش های خانوادگی رویه مورد پسند دادگاه ها ایجاد سازش و جلوگیری از فروپاشی بنیان خانواده است. به همین دلیل زمانی که زن یا مرد به صورت یک طرفه یا هردو باهم برای طلاق اقدام می کنند؛ قاضی جهت رفع اختلاف تلاش خواهد کرد و در صورت عدم موفقیت، پرونده را به داوری ارجاع می دهد که راهگشای اختلافات باشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که داوری در طلاق زمانی مطرح می شود که دادگاه قادر به رفع اختلاف نباشد.
شرایط داور
از زمان صدور رای ارجاع به داوری هر یک از طرفین به مدت یک هفته زمان دارند که فردی از نزدیکان خود را برای این منظور معرفی کنند. این شخص باید شرایط زیر را داشته باشد:
- بالای سی سال
- متاهل
- مسلمان
- آشنا به شرع و قانون
- آگاهی نسبت به رابطه موجود میان طرفین دعوی
- مردان محارم زن (برادر و پدر) تحت شرایطی امکان انتخاب به عنوان داور را دارند.
هرگاه یکی از دو طرف در معرفی داور امتناع کند یا این امکان برای او وجود نداشته باشد؛ با درخواست طرف مقابل دادگاه داور مناسبی تعیین می کند.
داور طلاق می تواند زن باشد؟
موردی در خصوص جنسیت داور در قانون ذکر نشده است. تنها نکته مهم انتخاب داور از میان اقوام و خویشاوندان زوجین است. به این دلیل که این دسته از افراد بیشتر در جریان زندگی افراد و مشکلات موجود میان آن ها هستند.
نقش داور در پرونده طلاق
پس از تایید داوران از سوی دادگاه، جلساتی با حضور داوران و زوجین برگزار خواهد شد. تعداد این جلسات مشخص نیست و داوران می توانند از دادگاه زمان بیشتری درخواست کنند اما به طور قطع نباید کمتر از دو جلسه باشد. طی این جلسات مشکلاتی که سبب ایجاد تنش میان زوجین شده بررسی می شود و داوران باید در جهت رفع اختلافات و سازش میان زوجین تلاش کنند و نظر نهایی خود در خصوص امکان یا عدم امکان سازش زن و مرد را به دادگاه اعلام نمایند.
اگر یکی از زوجین از حضور در جلسات خودداری کند باز هم روال طی خواهد شد و تاثیری در جلسات داوری ندارد.
ارجاع به داوری در انواع طلاق
ارجاع به داوری در طلاق توافقی
رویه انجام طلاق توافقی با انواع دیگر طلاق متفاوت است. در این نوع از دعوی خانوادگی پرونده پیش از رسیدگی در دادگاه، به مشاور خانواده ارجاع داده می شود. در جلسات مشاوره همانند جلسات داوری تلاش بر حل اختلاف میان زوجین است و در صورت رفع اختلافات پرونده در همین مرحله بسته می شود.
بنابراین در طلاق توافقی قاضی پرونده را به داوری ارجاع نمی دهد. به این خاطر که تلاش جهت ایجاد سازش طی جلسات مشاوره انجام شده است.
داوری در طلاق به درخواست زوجه
این نوع از طلاق یک دادخواست یک طرفه است و زن به استناد شروط ضمن عقد، وکالتنامه یا عسر و حرج می تواند برای طلاق به درخواست زوجه اقدام کند. به همین خاطر دادگاه برای ایجاد توافق میان زوجین از داوری استفاده خواهد کرد.
داوری در طلاق به درخواست زوج
با توجه به اینکه در قوانین حقوق خانواده کشور ایران، حق طلاق با مرد است با این حال دادگاه بدون ارجاع به داوری حکم طلاق را صادر نخواهد کرد. براین اساس حتی در طلاق به درخواست زوج نیز ارجاع به داوری انجام می شود.
داوری در طلاق غیابی
در طلاق غیابی یکی از زوجین (خوانده) در جلسات رسیدگی حضور پیدا نمی کند. درنتیجه باتوجه به ضرورت ارجاع پرونده به داوری، خواهان شخصی از میان نزدیکان خود انتخاب می کند. در مقابل خوانده علی رغم ابلاغ اخطاریه، داور معرفی نمی کند. درنتیجه دادگاه با استناد به تبصره دوم از ماده 28 قانون حمایت از خانواده، شخصی مورد اعتماد را به عنوان داور انتخاب خواهد کرد.
داوری در طلاق خلع
درخواست طلاق خلع از سوی زن است و او با توجه به بی رغبتی به همسر خود حاضر به بخشش مهریه خود می شود. در نتیجه مرد نیز برای طلاق ترغیب خواهد شد. البته زن پیش از گذشت عده می توانند به مهریه خود رجوع کند اما در این صورت طلاق بائن به رجعی تبدیل شده و مرد نیز می تواند طلاق را باطل کند و به زندگی زناشویی برگردد.
دادگاه برای رسیدگی به پرونده این نوع طلاق نیز جهت حصول سازش میان زوجین پرونده را به داوری ارجاع می دهد و با توجه به نظر آنان رای را صادر می کند و اگر با نظر داوران مخالف باشد با دلیل آن را رد خواهد کرد.
حق الزحمه داوری در طلاق
داوران می توانند از دادگاه درخواست حق الزحمه کنند. دادگاه نیز مبلغی را تعیین می کند و طرفین مکلف هستند این مبلغ را پرداخت کنند.
نحوه انجام داوری در طلاق
- معرفی داور واجد شرایط از سوی هریک از زوجین به دادگاه
- تایید داوران
- ارائه لایحه پذیرش داوری از سوی هریک از داوران
- تشکیل جلسات داوری با حضور زوجین و بررسی راهکارها
- اعلام نتیجه نهایی در مهلت مقرر
آیا بعد از مرحله داوری قاضی حکم طلاق را صادر خواهد کرد؟
قاضی مجبور نیست به نظر و خواسته داوران ترتیب اثر دهد. در واقع نظر آن ها تنها یک نظریه کارشناسی است و دادگاه باید در مورد حکم طلاق رای بدهد. به طور کلی ارجاع به داوری در حوزه دعوی خانوادگی جنبه حل مشکل و سازش پذیر کردن زن و شوهر دارد. البته در صورت سازش طرفین در طی داوری، صورتجلسه ای تنظیم خواهد شد و دادگاه با توجه به آن پرونده را مختومه اعلام می کند.
در مقابل دادگاه برای صدور گواهی عدم امکان سازش تنها به نظر داوران اکتفا نمی کند و مستندات دیگری را نیز بررسی خواهد کرد.
آیا وکیل می تواند به عنوان داور انتخاب شود؟
در مورد پرونده های حقوقی قانونی برای داوری وجود دارد و آن هم ذی نفع نبودن داور در پرونده است. بر همین اساس وکلا یا قیم شخص در پرونده های حقوقی امکان انتخاب به عنوان داور را ندارد. با این حال در مورد پرونده های خانوادگی این شرط وجود ندارد و هرشخصی که شروط مذکور در بندهای پیشین را داشته باشد می تواند به عنوان داور انتخاب شود.
سلام و عرض ادب
طبق ماده ۲۸ قانون حمایت خانواده مدت معرفی داور توسط زوجین یک هفته می باشد .همچنین شرایط داور، داشتن حداقل سی سال سن میباشد .
با سپاس از شما
سلام و درود
ممنون از دقت نظر شما
من برای طلاق از طرف زن دادخواست دادم و میخوام بدوم که چند جلسه داوری برگزار می شه و
بعد جلسه داوری طلاق چه جلسه ای است؟
تعداد جلسات داوری به وضعیت زوجین بستگی دارد ولی حداقل تعداد جلسات داوری 2 جلسه است که باید حتما با حضور زوجین برگزار شود.
سلام من داور معرفی کردم امروز میشه یک هفته ک ما باهم تماس گرفتیم و ب جایی نرسیدیم نظر داور و چند روز دیگه باید ببرم دادگاه
سلام خسته نباشید ی سوال داشتم من طلاق غیابی دارم میگیرم و جلس دادگاه هم زوج نیومده فرستادن داوری مهریه روهم بخشیدم فقط جداشم داوری ۲جلسه پشت سرهم هست؟
اگه جواب گرفتید لطفا بمن هم بگید ۰۹۱۰۸۷۵۱۳۰۴