اگر در حال خواندن این نوشته هستید، احتمالا سوال “دادگاه نفقه چی بگم” ذهن شما را به خود مشغول کرده است و به دنبال راهی برای “نحوه دفاع در دادگاه نفقه” هستید. زن بواسطه عقد نکاح استحقاق دریافت حقوق مختلفی از جمله نفقه را خواهدداشت اما پرداخت نفقه همانند مهریه بیچون و چرا نیست. به بیان دیگر زن جهت دریافت آن باید از شوهر خود تمکین کند. اگر شوهر علیرغم تمکین زن نفقه او را پرداخت نکند؛ زن میتواند علیه او به دادگاه خانواده شکایت کند و این شکایت به صورت حقوقی و کیفری پیگیری خواهدشد. اینکه در دادگاه نفقه چه سوالاتی پرسیده می شود و زن و مرد باید چه پاسخی به این سوالات بدهند که قاضی پرونده رای را به نفع آنان صادر کند؛ همیشه یکی از پرتکرارترین سوالات است که در این نوشته قصد داریم به آنها پاسخ دهیم.
سوالات قاضی در دادگاه نفقه
خانمها در دادگاه نفقه زن به دنبال این هستند که نفقه معوقه و زمان حال خود را از شوهر خود مطالبه کنند یا اینکه به واسطه شکایت از همسر خود بتوانند از او جدا شوند. آقایان نیز به دنبال این هستند که عدم تمکین همسر خود را اثبات کنند؛ به این خاطر که در صورت عدم تمکین نفقه به زن تعلق نمی گیرد. آشنایی نسبت به سوالاتی که قاضی در دادگاه میپرسد؛ تا حد زیادی بار روانی اشخاص را در جلسات کاهش می دهد.
باتوجه به اهمیت مسئله تمکین در این مبحث، قاضی طبیعتا سوالاتی از هر دو طرف میپرسد که در مرحله اول تمکین یا عدم تکمین زن به اثبات برسد. در صورتی که عدم تمکین زن به دادگاه ثابت شود؛ تنها استحقاق زن به نفقه از بین می رود و حکم الزام به تمکین به هیچ وجه اجباری برای زوجه ایجاد نخواهدکرد.
اگر در دادگاه نفقه زن به اقرار خود یا به شهادت شهود به عدم تمکین محکوم شود؛ باز هم می تواند عذر موجه برای عدم تکمین داشته باشد و به قاضی ارائه کند. مواردی همچون بدرفتاری مرد با زن، اعتیاد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی، آسیب رساندن به جان، مال یا آبروی زن یا وجود حق حبس عذر موجه زن برای عدم تمکین هستند.
نحوه دفاع در دادگاه نفقه
مرد در دادگاه نفقه باید ثابت کند که علی رغم محیا کردن منزل مشترک، حسن معاشرت با زن و پرداخت نفقه او زن از تمکین خودداری می کند. در طول جلسه دادگاه مرد نباید با خشونت و بدرفتاری توضیحات خود را ارائه کند. به این خاطر که در این حالت به سو معاشرت با زن محکوم خواهدشد.
رسیدگی به نفقه در شورای حل اختلاف
براساس بند ج از ماده نهم قانون شوراهای حل اختلاف در کلیه دعاوی مربوط به خانواده، اعم از مهریه، نفقه و استرداد جهیزیه که نصاب آن تا دویست میلیون ریال باشد، قاضی شواری حل اختلاف ضمن مشورت با سایر اعضای شورا می تواند رای صادر کند.
ترک انفاق یا پرداخت نکردن نفقه می تواند هم به صورت حقوقی و هم به صورت کیفری پیگیری شود. خوب است بدانید که مجازات ترک انفاق حبس تعزیری درجه شش است. از طرفی شورای حل اختلاف صرفا می تواند به منظور ایجاد صلح و سازش به مسئله نفقه رسیدگی کند. بنابراین رسیدگی اصل جرم در صلاحیت شورای حل اختلاف نیست و باید در دادگاه رسیدگی شود.
دادگاه نفقه چند جلسه است؟
پس از تنظیم دادخواست مطالبه نفقه و ابطال تمبر، ریاست دادگاه خانواده وقت رسیدگی پرونده را مشخص خواهد کرد. خواهان و خوانده به با ارسال احضاریه به جلسه دادرسی دعوت می شوند. هر دو طرف باید در دادگاه حضور پیدا کنند اما اگر خوانده (مرد) حضور پیدا نکند؛ جلسه دادرسی برگزار خواهدشد ولی عدم حضور او و همچنین عدم ارسال لایحه از سوی او طبیعتا به ضرر خودش تمام خواهدشد.
در این جلسه قاضی اظهارات خواهان مبنی بر اثبات زوجیت و عدم پرداخت نفقه از سوی شوهر را براساس مدارک و شواهد بررسی کرده و در صورتجلسه ثبت خواهدکرد. در نهایت نیز ختم رسیدگی اعلام و صدور رای انجام می شود.
اعتراض به رای نفقه توسط زوج
در صورتی که رای به ضرر زوج یا مرد باشد؛ پس از صدور رای مهلت مشخصی، معمولا 20 روز، فرصت دارد که اعتراض خود را به دادگاه اعلام کند. این اعتراض باید در قالب لایحه به دادگاه ارائه شود. با توجه به تخصصی بودن تنظیم لایحه، بهتر است که از وکیل خانواده مجرب برای این منظور استفاده شود. البته اعتراض مرد در صورتی مثمر ثمر خواهد بود که ادله و مدارک درست و واضحی جهت اثبات عدم تمکین بدون عذر موجه زن در اختیار داشته باشد.
طلاق با رای ترک انفاق
از جمله موارد اندکی که زوجه به واسطه آن می تواند برای طلاق به درخواست زن اقدام کند؛ ترک انفاق مرد یا همان پرداخت نکردن نفقه است. ماده 1129 قانون مدنی به همین مورد اشاره دارد و با استناد به این ماده قاضی حتی ممکن است با وجود ترک انفاق مرد در کمتر از شش ماه حکم طلاق زن را صادر کند. نکته مهم و قابل توجه این است که زن با جدایی از این طریق حتی می تواند بخش عمده ای از مهریه خود را نیز از مرد مطالبه کند.
البته این حکم در صورتی اجرا خواهد شد که مرد شش ماه متوالی از پرداخت کردن نفقه زن امتناع کند. در این حالت دادگاه به واسطه عسر و حرج زن رای قطعی را صادر می کند.
همسرم خانه را ترک کرده و برای دریافت نفقه گذشته و آینده دادخواست داده برعلیه من! وقتی خودش از خانه رفته چرا من باید نفقه بدم؟! راهنماییم کنید که چیکار باید بکنم
شما باید دادخواست عدم تمکین بدهید و آن را به اثبات برسانید. در این صورت نفقه جاری و آتی به همسر شما تعلق نخواهد گرفت.
من و همسرم یک سال هست که عقد کردیم. چند ماه پیش رفته برای نفقه و مهریه از من شکایت کرده و حق حبس داره.
با این شرایط اگر دادخواست طلاق بده ممکنه بتونه طلاق بگیره بدون رضایت من؟
اگر نفقه زن تا شش ماه پرداخت نشود برای او حق طلاق ایجاد میشه و میتونه درخواست طلاق بده.
من چون کارمند بودم همسرم هیچوقت به من نفقه نمیداد! حرفم میزدم میگفت که خودت درآمد داری وچون من اجازه دادم بری سرکار باید خودت خرج خودتو بدی!
حالا دیگه خسته شدم و میخوام ازش جدا بشم. اگر شکایت کنم میتونم نفقه سال های گذشته رو ازش بگیرم؟
بله. نفقه معوقه قابل مطالبه است.
سلام من چند سال پیش برای دریافت نفقه اقدام کردم و اون زمان هفته ای 200 هزارتومان نفقه تعیین شد ولی الان این مبلغ خیلی کمه و کفاف خرج فرزندانم رو نمیده. با این که همسرم وضع مالی خوبی داره.
شما می توانید هر دو سال یک بار دادخواست تعدیل نفقه بدید. به این ترتیب کارشناس دادگستری در مورد میزان نفقه تجدید نظر خواهد کرد.
چند سالی هست که ازدواج کردم اما به تازگی متاسفانه توی یک سانحه آسیب فیزیکی دیدم و توان کار کردن ندارم. خانومم اوایل تحمل میکرد اما الان میخواد به خاطر مشکلات مالی و ندادن نفقه طلاق بگیره! آیا میتونه اینکاررو بکنه؟