مردی که ناتوانی خود از پرداخت کامل حق و حقوق همسر خود را به دادگاه اثبات کند؛ با اعسار مهریه می تواند قسطی مهریه را بپردازد. دادخواست اعسار از پرداخت مهریه پس از محکومیت مرد به پرداخت مهریه ارائه خواهدشد.
قوانین مختلفی در این خصوص وجود دارد که معسر با کمک آن اعسار خود را به دادگاه اثبات میکند.
اعسار مهریه چیست؟
اعسار به این معنی است که شخص مدیون توانایی پرداخت قرض یا خود را ندارد. با اثبات اعسارمرد، امکان قسطی کردن مهریه فراهم می شود. متقاضی اعسار از محکوم به جهت پرداخت دین خود مهلت می خواهد اما قاضی در این دسته از محکومیتهای مالی رای قاضی تقسیط است.
بنابراین مفهوم اعسار و تقسیط مهریه کنار یکدیگر قرار میگیرند؛ بااینکه عملکرد آنها متفاوت است.
طبق ماده 277 قانون مدنی اعسار به معنای نداشتن مالی به غیر از مستثنیات دین است (مستثنیات دین شامل منزل مسکونی فرد، لوازم ضروری زندگی، تلفن همراه و لوازم کار میشود). درنتیجه آن به مدیون مهلت یا امکان تقسیط مهریه داده میشود.
قانون جدید اعسار مهریه
میزان اقساط و پیش پرداخت باتوجه به رای و تشخیص قاضی تعیین میشود. معمولا 10 درصد از کل مهریه به عنوان پیش قسط و یک چهارم از درآمد ماهیانه مرد برای اقساط ماهیانه در نظرگرفته میشد.
در قانون جدید اعسار مهریه دادگاه هیچگونه ضمانت اجرایی برای عدم پرداخت قسط مهریه ندارد. بهاینخاطر که بخشنامه جدیدی از سوی قوه قضاییه صادر شده مبنی براینکه امکان حکم جلب بدهکار وجود ندارد.
زن می تواند اموال مرد همانند حساب بانکی ملک، ماشین یا هرگونه مال قابل توقیف را به دادگاه معرفی کرده و کل مهریه خود را وصول کند. درصورت بیاطلاعی زن از داراییهای شوهر یا نداشتن مال براساس قانون جدید اعسار مهریه نمیتوان فشار زیادی اعمال کرد.
درخواست اعسار مهریه در اجرای ثبت
سند ازدواج یک سند لازم الاجرا همانند چک و سفته است. زن با در دست داشتن سند ازدواج خود میتواند از طریق اداره اجرای اسناد و املاک اداره ثبت اسناد برای صدور اجراییه اقدام کند.
صدور برگه اجراییه به مرد ابلاغ میشود و اگر او تمکن مالی لازم جهت پرداخت محکوم به را نداشته باشد؛ با ارائه دادخواست اعسار، مبلغ محکومیت تقسیط میشود.
مدارک مورد نیاز برای دادخواست اعسار مهریه عندالمطالبه
- لیستی از اموال شخص (مدعی اعسار)
- شهادت کتبی دو شاهد مطلع از وضعیت معیشتی زوج
- ارائه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه
- کپی از حکم محکومیت مرد به پرداخت مهریه
در دادگاه اعسار مهریه چه بگوییم؟
دعوی اعسار از پرداخت مهریه در همان دادگاهی رسیدگی میشود که اصل دعوی یا همان مطالبه مهریه رسیده شده است.
واضح است که در دادگاه اعسار مرد باید به قاضی اثبات کند که تمکن مالی لازم جهت پرداخت مهریه را ندارد. برای اثبات این ادعا شهادت کتبی دو نفر به بیپولی مرد، صورتجلسه اموال او و میزان موجودی حسابهای بانکی مرد باید به دادگاه ارائه شود.
ثبت استشهادیه نباید الزاما داخل فرم خاص انجام شود ولی برای سهولت کار میتوان از برگههای فهرست کردن اموال در دفاتر خدمات قضایی استفاده کرد.
نحوه شهادت شهود
مطابق ماده نهم از قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی؛ شهود باید از مواردی همچون هویت، شغل، نحوه امرار معاش و میزان درآمد مدعی اعسار اطلاع کافی داشته باشند و تصریح کنند که با مدیون به اندازهای که بتوان نسبت به این موارد اطلاع کافی داشت معاشرت کردهاست.
شهود نیز باید بیان کنند که شخص به غیر از مستثنیات دین هیچ مالی ندارد که بوسیله آن بتواند دین خود را پرداخت کند.
آیا ماشین شخصی مستثنیات دین به حساب میآید؟
زوجه امکان دارد که بخواهد برای مهریه خود ماشین مرد را توقیف کند. مرد تنها زمانی میتواند ماشین شخصی را به عنوان مستثنیات دین خود معرفی کند که راننده تاکسی باشد و با ماشین شخصی خود امرار معاش کند.
رد اعسار مهریه
مردی که استطاعت مالی داشته باشد؛ قطعا دادخواست اعسارش رد خواهدشد. برای رد اعسار مهریه زوجه یا وکیل او باید اثبات کند که مرد مالی به غیر از مستثنیات دین دارد ولی با فریب قصد پرداخت نکردن مهریه را دارد.
به عنوان مثال ماشینی دارد که با آن امرار معاش نمیکند؛ حسابهای بانکی او گردش مالی خوبی دارند یا سهمالارثی به تازگی به او رسیده است.
وکیل اعسار مهریه
برخی از افراد تصور میکنند که برای دادخواست اعسار از پرداخت مهریه داشتن وکیل ممنوع است. درحالیکه این باور کاملا اشتباه است و دو طرف در دادخواست اعسار میتوانند وکیل بگیرند.
با این حال معمولا داشتن وکیل به معنای داشتن تمکن مالی تلقی میشود. چون محکوم به باید حقالزحمهای بابت پیگیری دعوی به وکیل خود بدهد. بههمین دلیل امکان دارد که شخص با قصد فریب قاضی در دعوی اعسار وکیل نگیرد اما در سایر پروندههای خود همچون طلاق یا تمکین برای اخذ وکیل اقدام کند.
این درحالی است که صرف گرفتن وکیل اعسار از سوی قاضی بهعنوان دلیلی بر تمکن مالی شخص تلقی نخواهدشد.
هزینه وکیل برای اعسار مهریه
حق الوکاله یا دستمزد وکیل برای اعسار از پرداخت مهریه باتوجه به پارامترهای مختلفی همچون میزان سابقه و رزومه وکلا مشخص میشود.
هزینهای که بابت وکیل اعسار مهریه باید پرداخت شود جدا از هزینه های دادرسی است. در پروندههایی که با مبالغ بالای مالی کار سروکار دارند؛ هزینه دادرسی نیز مبلغ قابل توجهی خواهدبود. خواهان یا همان شخص اقامه کننده دعوی که باید هزینه دادرسی را پرداخت کند؛ میتواند اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را اعلام نماید.
در این حالت احتمال اینکه قاضی این دادخواست را رد کند خیلی زیاد است. قضات عقیده دارند شخصی که چنین دعوی مالی را مطرح می کند؛ حتما توانایی پرداخت چنین هزینه دادرسی را نیز دارد.
توانایی پرداخت مهریه ندارم ….
همسرم مهریه شو اجرا گذاشته
اعسار مهریه چقدر طول می کشد؟
باتوجه به اینکه قاضی معمولا نیاز دارد از بانک و ارگان های مختلف استعلام بگیرد. نمی توان زمان دقیقی برای دادخواست اعسار درنظر گرفت.
شوهر من کلی دارایی و املاک داره اما میخواد دادخواست اعسار بزنه.
حالا میخوام بدونم چطوری دادخواست اعسارش رد میشه و من چیکار میتونم بکنم
اگر مشخص بشه که مدعی اعسار برای فرار از دین فهرست دارایی های خود را کامل ارائه نکرده یا اموال خودش رو مخفی کرده، علاوه بر رد اعسار این احتمال وجود دارد که دادگاه برای او مجازات کیفری نیز در نظر بگیرد.